Kritičkim mišljenjem do boljeg korisnika informacija

Novembar, 2020 – Institut za medije Crne Gore kontinuirano radi na promociji medijske pismenosti, a naši značajni saveznici na tom putu su učenici, nastavnici i uprave srednjih škola s kojima već drugu godinu za redom radimo na razvijanju I unapređenju kritičkog mišljenja.
Nedavno smo u Institutu za medije bili domaćini  učenicima/cama drugog razreda Srednje mješovite škole u Golubovcima i trećeg razreda Srednje mješovite škole Braća Selić iz Kolašina.
Novinarka Dušanka Pejović je razgovarala sa njima o tome šta je posao novinara/ke, koje to osobine treba da ima dobar novinara/ka, kako nastaju vijesti, zašto su činjenice važne.
Kvaliteti koje, po njima treba da imaju novinari/ke  su: obrazovanje, strpljenje, integritet, komunikativnost, otvorenost uma i sposobnos da stvari sagledaju iz različitih uglova, radoznalost, saosjećajnost, pouzdanost, istinoljuboviost i pravdoljubivost.
Saopštili su nam da se dominantno informišu posredstvom društvenih mreža, ali i naučili da prave razliku između slobode govora I ograničenja kojima u tom smislu podliježe novinarski posao, te odgovornosti medija za objavljene sadržaje.
Govorili smo o razlici između činjenica i mišljenja, a posebno o tome kako da razviju mehanizme  i postanu otporniji na dezinformacije, manipulaciju, propagandu, prikriveni marketing, lažne informacije. Takvi toksični sadržaji mogu proizvesti veliku štetu po određene osobe ili događaje.
Razgovarali smo o o tome koliko je važno sumnjati u sadržaje, provjeravati izvore, autore, provjeravati informacije o mediju koji ih emituje (impresum, podaci o mediju, naziv, adresa, ime odgovorne osobe i dr).
Kazali su nam da se dominantno informišu posredstvom društvenih mreža, ali da im manje vjeruju od etabliranih medija.
Zahvaljujemo se učenicima srednjih škola iz Golubovaca i Kolašina i njihovim nastavnicima, Svetlani Jovetić-Koprivica i Goranu Živkoviću.
Naredno druženje zakazujemo za 27. novembar sa učenicima prvog i trećeg razreda Gimnazije “Tanasije Pejatović” iz Pljevalja I učenici prvog I trećeg razreda Srednje ekonomske škole “Mirko Vešović” iz Podgorice, sa profesoricama Bojanom Grujić i Ankicom Đurišić.
Interesovanje učenika/ca srednjih škola u Crnoj Gori za predmet medjsko-informaciona pismenost je u porastu, čemu svjedoči podatak da je tokom školske 2019/2020. godine taj predmet izabralo 200 srednjoškolaca, što je tri puta više nego prethhodnih godina.
Taj predmet, međutim ne mogu da biraju učenici/ce svih srednjih škola u Crnoj Gori, već je ekskluzivitet  gimnazija, što je svega 30% srednjoškolske populacije. Govoreći jezikom apsolutnih brojeva, 21.000 mladih pohađa srednje stručne škole, a 11.000 gimnazije.
Nacionalna koalicija za medijsku pismenost se zalaže da se učenicima svoh srednjih škola u Croj Gori omogući da biraju I izučavaju predmet medijsko-inforamaciona pismenost. Koalicija je sastavljena od predstavnika instutucija, organizacija civilnog društva I istaknutih pojedinaca.

Promocija i unapređenje medijsko-informacione pismenosti je dio projekata koje Institut za medije provodi kroz projekte “Mediji za građane-građani za medije” i “Čitaj između redova”, pomognute od strane Evropske unije (EU) i Ambasade SAD u Podgorici.